Vakbondsleden in OR’en bij gemeenten gehalveerd

Het aantal vakbondsleden in ondernemingsraden bij Nederlandse gemeenten is in nog geen twintig jaar bijna gehalveerd. Bezetten in 1996 vakbondsleden nog bijna tweederde (64,9%) van de zetels in de OR, bij de verkiezingen in maart 2014 behaalden ze nog slechts 33,2%. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Ondernemingsraden in Nederlandse gemeenten’ van het A + O fonds Gemeenten.

Het aantal vakbondsleden in ondernemingsraden is sinds 1996 continu aan het dalen, maar heeft zich vooral vanaf 2002 versneld doorgezet. In dat jaar behaalden de gezamenlijke vakbonden nog 57,3%. In 2005 lag dat percentage op 49,1, in 2008 op 40,5, in 2011 op 36,1 en in 2014 op 33,2. Grootste verliezer is Abvakabo FNV, dat vanaf 1996 meer dan de helft heeft verloren. Bezette de bond in 1996 nog 49,5% van de zetels in de ondernemingsraden bij de gemeenten, in 2014 was dat nog maar 23,5%. CNV Publieke Zaak is van 13,3% naar 7,4% gedaald, terwijl CMHF gelijk is gebleven met 0,6% van de zetels.

Vrije lijsten
De daling van het aantal vakbondszetels komt vooral terecht bij de vrije lijsten. Die zijn sinds 1996 aan een gestage opmars bezig. Tussen 1996 en 2002 stijgt hun percentage van 29,8 naar 31,6, daarna nemen de ongeorganiseerden snel toe. In 2008 hebben ze bijna evenveel zetels als de bonden (37,2%), en in zijn ze voor het eerste groter met 46,6%. Bij de verkiezingen in maart 2014 lijkt de groei eruit. Hun aandeel nam iets af naar 46,2%.